KIEDY POJAWIA SIĘ ŁYSIENIE KOBIET?

Słysząc słowo „łysienie” (naukowy termin to alopecja), większość ludzi najprawdopodobniej myśli o mężczyźnie w średnim wieku z lśniącym pierścieniem łysiny na czubku głowy. To prawda, że łysienie częściej dotyka mężczyzn niż kobiety, ale również przedstawicielki płci pięknej nie są na nie odporne – szacuje się, że cierpi na nie od 25 do 40 procent kobiet, głównie starszych.

Kiedy i dlaczego dochodzi do utraty włosów u kobiet? Przyczyn jest wiele i mogą one wystąpić na każdym etapie życia. Mogą one powodować łysienie miejscowe lub ogólne. Zależy to od jednostki oraz płci; łysienie u kobiet i mężczyzn nie jest takie samo, choć często ma podobne, a czasem nawet te same przyczyny. Niemniej jednak najczęściej głównym powodem spadku liczby włosów u obu płci jest wpływ hormonów męskich, czyli androgenów.

Androgeny, mimo swojej nazwy, występują w ciałach przedstawicieli obu płci. Najbardziej znanym androgenem jest testosteron.

Androgeny odpowiadają u chłopców za rozwój drugorzędnych cech płciowych, u dziewcząt za rozpoczęcie dojrzewania, a u kobiet pełnią jeszcze wiele innych funkcji – najważniejszą jest ich przekształcanie się w hormony estrogenowe, a także regulowanie pracy wielu narządów wewnętrznych.

Męskich hormonów płciowych w ciałach kobiet nie ma wiele, ale zdarza się, że ich ilość jest nieco zbyt duża lub zbyt mała, co może powodować problemy – przy niskim poziomie występuje zmęczenie, spadek pewności siebie, niski popęd płciowy lub zwiększona wrażliwość na choroby kości, natomiast przy wysokim – trądzik, hirsutyzm (nadmierny wzrost włosów na ciele), PCOS (zespół policystycznych jajników) oraz łysienie. Łysienie to zwykle zaczyna się w późnym okresie nastoletnim, ale może nie być od razu zauważalne, ponieważ u kobiet, w przeciwieństwie do mężczyzn, włosy się przerzedzają, a nie wypadają. Trwa to zwykle do menopauzy, kiedy łysienie staje się bardziej widoczne.

Utrata włosów nie musi jednak wynikać z wysokiego poziomu androgenów – może być również spowodowana zwiększoną wrażliwością receptorów na te hormony, co w praktyce daje ten sam efekt.

Choć działanie męskich hormonów jest najczęstszą przyczyną łysienia u kobiet, nie jest jedyną. Jest ich o wiele więcej, a można je podzielić na środowiskowe i wewnętrzne. Do pierwszych należą czynniki, na które możemy sami wpłynąć i kontrolować, jak stres, nagła drastyczna utrata wagi, leki, palenie tytoniu, nadmierna „troska” o włosy... do drugich należą natomiast problemy z tarczycą, ciąża, niedobór żelaza, różne choroby, starzenie się, czynniki genetyczne i inne. Na czynniki wewnętrzne nie mamy wpływu.

Większość wymienionych czynników zewnętrznych, np. stres lub palenie, może nie wydawać się groźna, ale mają one poważny negatywny wpływ na nasze ciało, w tym nadmierne wypadanie włosów. Pojawia się ono kilka tygodni po narażeniu na stres, a w ciągu dwóch miesięcy włosy mogą całkowicie wypaść, choć później mogą odrosnąć – szybciej lub znacznie później. We wszystkich tych przypadkach łysienie ma charakter tymczasowy, a włosy po zakończeniu działania szkodliwych substancji zwykle całkowicie lub częściowo się regenerują. Dotyczy to również włosów uszkodzonych przez nadmierne stosowanie zbyt agresywnych szamponów, zbyt gorącego powietrza podczas suszenia lub zbyt „sztucznych” farb do włosów.

W przeciwieństwie do czynników zewnętrznych, wewnętrzne mogą zniszczyć włosy na stałe lub sprawić, że odrastają wolniej, zazwyczaj dotykają starsze kobiety. Na przykład ciąża – utrata włosów zwykle pojawia się po porodzie i trwa, dopóki nie zostanie przywrócona równowaga hormonalna; oraz starzenie się. Choroby mogą dotknąć zarówno młode dziewczyny, jak i matki czy babcie; należą do nich łuszczyca lub toczeń, ale także inne choroby powodujące tymczasowe lub trwałe łysienie. Najpoważniejszą chorobą jest zapewne alopecia universalis, w której pacjent traci wszystkie włosy na ciele; znamy też łagodniejsze formy, takie jak alopecia areata i alopecia totalis, w których włosy wypadają na mniejszym lub większym obszarze lub całkowicie na głowie. Alopecja jako choroba jest tylko częściowo uleczalna. Dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety, a także dzieci. Istnieją również czynniki genetyczne. Czy twoja matka ma cienkie i rzadkie włosy? Czy twoja babcia ma łysiny na głowie? Jeśli tak, to masz dziedziczne predyspozycje do łysienia, którym niestety nawet najlepsza profilaktyka nie zapobiegnie.

Oczywiście istnieje wiele innych przyczyn łysienia, niektóre są wyjaśnione, inne nie, na niektóre możemy wpływać, na inne nie. Pewne jest jednak, że stresujący styl życia i inne czynniki zewnętrzne niszczą włosy, co sprawia, że stają się one cieńsze i rzadsze, co może prowadzić do ich czasowej lub trwałej utraty. Dlatego najlepiej unikać tych czynników, a na rynku dostępnych jest wiele wysokiej jakości produktów, które pielęgnują włosy, nie niszcząc ich, i przywracają przynajmniej część objętości i blasku już cienkim i słabym włosom.